ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Τι είναι η πλατυποδία και που παρατηρείται;
H πλατυποδία είναι η κατάσταση στην οποία παρατηρείται ελάττωση του ύψους ή/και πλήρης εξαφάνιση της ποδικής καμάρας. Μπορεί να εμφανιστεί στην ενήλικη ζωή λόγω:
- τραυματισμού
- παρατεταμένης καταπόνησης του άκρου ποδός
- διαταραχής της εμβιομηχανικής
- της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης.
Η συχνότητα εμφάνισης της πάθησης στο γενικό πληθυσμό είναι μεγάλη και μπορεί να φτάσει έως και 30%. Παρατηρείται κατά κύριο λόγο σε γυναίκες άνω των 40 ετών.
Οι γνωστοί παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
- την παχυσαρκία
- την υπέρταση
- τον διαβήτη
Η πλατυποδία μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε έγκυες γυναίκες, ως αποτέλεσμα της προσωρινής αυξημένης ελαστικότητας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πλατυποδία: Κατηγορίες
Η πλατυποδία ταξινομείται σε 2 κατηγορίες: Χαλαρή πλατυποδία και Δύσκαμπτη πλατυποδία.
Εύκαμπτη ή χαλαρή πλατυποδία έχουμε όταν ένας ενήλικας εμφανίσει επιπέδωση της ποδικής καμάρας σε όρθια θέση, αλλά η καμάρα επανεμφανίζεται όταν κάμπτει το άκρο πόδι ή εκτείνει τα δάχτυλα των ποδιών.
Αξίζει να σημειωθεί πως δεν πρόκειται για αληθή επιπέδωση της ποδικής καμάρας και η κλινική εικόνα οφείλεται στον υπερβολικό πρηνισμό του άκρου ποδός.
Η μυϊκή ενδυνάμωση των μυών των ποδιών είναι χρήσιμη και συχνά οδηγεί σε αύξηση του ύψους της ποδικής καμάρας ανεξαρτήτου ηλικίας.
Η δύσκαμπτη πλατυποδία παρατηρείται πιο σπάνια και οφείλεται είτε στην συνοστέωση των οστών τους ποδιού, είτε σε κάποιο άλλο νευρολογικό πρόβλημα. Χαρακτηρίζεται από πλήρη απουσία της καμάρας του ποδιού και συνοδεύεται από πόνο. Αναγνωρίζονται στις απλές ακτινογραφίες και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα στην εφηβεία. Οφείλεται σε παράγοντες όπως:
- κληρονομικότητα
- πιθανά κατάγματα της φτέρνας ή του αστραγάλου
- φλεγμονές του αστραγάλου
Πως πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση της πλατυποδίας είναι εύκολη και μπορεί να βασιστεί στην επισκόπηση της εξάλειψης της ποδικής καμάρας στην όρθια θέση.
Αν ο ασθενής σταθεί στις μύτες των ποδιών, η παραμόρφωση θα διορθωθεί όταν πρόκειται για χαλαρή πλατυποδία ή σε ένα παιδί με χαλαρές αρθρώσεις. Αυτή η διόρθωση δεν παρατηρείται σε ενήλικες με δύσκαμπτη πλατυποδία.
Μια εύκολη και παραδοσιακή κλινική δοκιμασία είναι το τεστ «υγρού αποτυπώματος», που πραγματοποιείται βρέχοντας τα πόδια του ασθενούς με νερό. Στη συνέχεια, ο ασθενής στέκεται σε μια ομαλή, επίπεδη επιφάνεια όπως λείο σκυρόδεμα ή λεπτό χαρτόνι. Συνήθως, όσο μεγαλύτερο είναι το αποτύπωμα που αφήνει το πόδι, τόσο σοβαρότερη είναι η πλατυποδία. Στην απλή ακτινογραφία των άκρων ποδών σε όρθια θέση, η πλατυποδία μπορεί να διαγνωστεί και να ταξινομηθεί ως προς τη βαρύτητα της νόσου.
Στους περισσότερους ασθενείς η χαλαρή πλατυποδία είναι ασυμπτωματική και δεν προκαλεί πόνο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, συνήθως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Παλαιότερα, η πλατυποδία ήταν λόγος απαλλαγής από στρατιωτικές υποχρεώσεις. Έκτοτε όμως, έχει αποδειχθεί ότι δεν υπάρχει κλινική διαφορά με τους φυσιολογικούς ενήλικες.
Πως θεραπεύεται;
Η θεραπεία της πλατυποδίας ενδείκνυται αν προκαλείται πόνος στα πόδια ή στα πέλματα ή εάν η κατάσταση επηρεάζει τα γόνατα ή την οσφυϊκή χώρα. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ειδικές ασκήσεις των άκρων ποδών.
Σε περιπτώσεις σοβαρής πλατυποδίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν ειδικοί πάτοι υποστήριξης της έσω ποδικής καμάρας ή νάρθηκες για τη μείωση της δυσφορίας.
Χειρουργική επέμβαση
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να προσφέρει οριστική ανακούφιση, ακόμη και να δημιουργήσει μια ποδική καμάρα όπου δεν υπήρχε πριν.
Στις χειρουργικές τεχνικές περιλαμβάνεται η τριπλή αρθρόδεση, στην οποία γίνεται αρθρόδεση της:
- αστραγαλοσκαφοειδούς άρθρωσης
- υπαστραγαλικής άρθρωσης
- πτερνοκυβοειδούς άρθρωσης
Με αυτό τον τρόπο, αυξάνεται η σταθερότητα του ποδιού και διευκολύνεται η ορθοστάτηση και η βάδιση.
Σε περίπτωση που η πλατυποδία οφείλεται σε ανεπάρκεια του οπίσθιου κνημιαίου, μπορεί να εφαρμοστεί οστεοτομία της πτέρνης με τενοντομεταφορά του μακρού καμπτήρα του μεγάλου δακτύλου και συνδεσμική ανακατασκευή.
2.Τι είναι η πλατυποδία και πόσο συχνή είναι;
Πρόκειται για μερική ή ολική εξάλειψη της καμάρας του ποδιού, και είναι αρκετά συχνή αφού υπολογίζεται ότι το 20-40% των ανθρώπων πάσχει από αυτό, στο ένα ή και στα δυο πόδια.
3.Τι είναι η εύκαμπτη πλατυποδία;
Πρόκειται για μερική εξάλειψη της ποδικής καμάρας και συναντάται κυρίως στα παιδιά χωρίς να αποτελεί παθολογική κατάσταση. Μάλιστα, η καμάρα επανέρχεται πλήρως όταν το παιδί στηρίζεται στα δάκτυλα των ποδιών ή όταν τα πόδια κρέμονται. Τέλος, η περίπτωση της εύκαμπτης πλατυποδίας βραχύ αχίλλειου τένοντα, είναι πολύ σπάνια σε παιδιά, και συχνότερη σε ενήλικες.
4.Τι είναι η δύσκαμπτη πλατυποδία;
Είναι η ολική απουσία της ποδικής καμάρας και προκαλείται συνήθως από κατάγματα της πτέρνας ή του αστραγάλου καθώς και από φλεγμονές αυτών.
5.Πώς γίνεται η διάγνωση;
Σε παιδιά έως 4 ετών δεν χρειάζεται κάποια εξέταση, αλλά μετά την ηλικία αυτή, καλό είναι να το ελέγξουν. Γενικά, ο ορθοπεδικός καταγράφει το ιστορικό του ασθενούς και έπειτα προχωρά στην κλινική εξέταση του ποδιού. Η τελική εικόνα δίνεται από τη πελματογραφική εξέταση σε συνδυασμό με ακτινογραφία, αξονική η υπέρηχο.
6.Ποια είναι η θεραπεία;
Αν δεν υπάρχει πόνος δεν συστήνεται κάποια θεραπεία. Σε άλλες περιπτώσεις χορηγείται φαρμακευτική αγωγή, προτείνονται ασκήσεις και φυσιοθεραπείες, στηρίγματα ή νάρθηκες, και αν δεν υπάρξει βελτίωση προτείνεται η χειρουργική επέμβαση.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό, πως απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις για την θεραπεία της πλατυποδίας. Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Αντώνιος Πέττας κατέχει πολυετή εμπειρία και είναι άρτια εκπαιδευμένος στη συγκεκριμένη πάθηση. Παρακολουθήστε σχετική συνέντευξη του και επικοινωνήστε μαζί του για μία αναλυτική διάγνωση και κατ’ επέκταση ένα εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας και αποκατάστασης.
