Οστεονέκρωση μηριαίας κεφαλής – Πώς αντιμετωπίζεται;

Τι ορίζεται ως οστεονέκρωση μηριαίας κεφαλής;

Η οστεονέκρωση (άσηπτη νέκρωση) μηριαίας κεφαλής είναι μια ασθένεια με πολλούς αιτιολογικούς παράγοντες. Φαίνεται να επηρεάζει κυρίως πληθυσμό νεαρής ηλικίας και εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, οδηγεί στην κατάρρευση της μηριαίας κεφαλής. Η κατάσταση αυτή τελικά απαιτεί τη ολική αρθροπλαστική ισχίου, αφού έχει καταστραφεί ένα σημαντικό μέρος της αρθρικής επιφάνειας.

Σε ποια αίτια έχει αποδοθεί η οστεονέκρωση της μηριαίας κεφαλής;

Η παθογένεια της νόσου περιλαμβάνει τη διαταραχή της αγγείωσης της μηριαίας κεφαλής. Έτσι, προκαλείται ο θάνατος των οστεοκυττάρων του κάτω άκρου και η τελική καθίζηση της μηριαίας κεφαλής. Ένας μεγάλος αριθμός παθήσεων και προδιαθεσικών παραγόντων έχουν συσχετισθεί με την εμφάνιση άσηπτη νέκρωσης της κεφαλής του μηριαίου οστού.

Κοινός παρονομαστής σε όλες τις περιπτώσεις είναι η προκαλούμενη ισχαιμία με διαφορετικό κατά περίπτωση παθοφυσιολογικό μηχανισμό. Τα αίτια της νόσου είναι τραυματικά και μη τραυματικά. Στα τραυματικά αίτια περιλαμβάνονται το υποκεφαλικό κάταγμα του ισχίου και το εξάρθρημα του ισχίου.

Στα μη τραυματικά αίτια περιλαμβάνονται τα παρακάτω:

• η χρόνια λήψη κορτιζόνης
• ο αλκοολισμός
• τα ρευματικά νοσήματα
• η δρεπανοκυτταρική αναιμία
• το AIDS
• η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
• οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου

Συμπτώματα

Στα πρώιμα στάδια, η οστεονέκρωση της μηριαίας κεφαλής μπορεί να μην προκαλεί συμπτώματα. Ωστόσο, με την εξέλιξη της νόσου, παρουσιάζεται πόνος και περιορισμός του εύρους κίνησης του ισχίου. Χαρακτηριστική θεωρείται η εμφάνιση του άλγους κατά τη διάρκεια των νυκτερινών ωρών στα πιο προχωρημένα στάδια της νόσου. Όσον αφορά την εντόπιση, η βουβωνική χώρα καθώς και η προσθιοεξωτερική επιφάνεια του ισχίου αποτελούν τις συχνότερες περιοχές εμφάνισης του άλγους, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ο πόνος είναι δυνατόν να επεκτείνεται σε όλο το μήκος της πρόσθιας επιφάνειας του μηρού ως τον άνω πόλο της σύστοιχης επιγονατίδας. Τέλος, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα προσβολής και των δυο ισχίων.

Διάγνωση της οστεονέκρωσης της μηριαίας κεφαλής

Στα αρχικά στάδια της νόσου, οι ακτινογραφίες είναι φυσιολογικές. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, οι ακτινογραφίες δείχνουν ενδείξεις οστικής αναδιαμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένων κυστικών και σκληρωτικών περιοχών. Ακολούθως απεικονίζεται ισοπέδωση της μηριαίας κεφαλής.

Στα τελικά στάδια, απεικονίζεται στένωση του μεσάρθριου με δευτερογενείς εκφυλιστικές αλλαγές στην κοτύλη. Το σπινθηρογράφημα με ραδιενεργό τεχνήτιο είναι μια χρήσιμη τεχνική για την ανίχνευση της οστεονέκρωσης.

Η μαγνητική τομογραφία είναι η πιο ακριβής απεικονιστική μέθοδος. Η τυπική εικόνα της άσηπτης νέκρωσης στην απεικόνιση με MRI συνίσταται στην ύπαρξη μιας εστιακής τμηματικής βλάβης στο υποχόνδριο οστό της μηριαίας κεφαλής με ποικίλη ένταση σήματος ανάλογα με την παλμική ακολουθία που χρησιμοποιείται.

Ειδικότερα, η βλάβη μπορεί να εντοπίζεται σε οποιοδήποτε τμήμα της μηριαίας κεφαλής. Όμως, η συνηθέστερη εντόπισή της αφορά το προσθιοεξωτερικό ανώτερο τεταρτημόριο της κεφαλής. Η αξονική τομογραφία είναι χρήσιμη μόνο στον διαχωρισμό των όψιμων σταδίων κατάρρευσης της μηριαίας κεφαλής από τα αρχικά στάδια της οστεονέκρωσης.

Οστεονέκρωση μηριαίας κεφαλής & Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση της οστεονέκρωσης της μηριαίας κεφαλής είναι αρχικά συντηρητική και στη συνέχεια χειρουργική. Ο στόχος της θεραπείας είναι η διατήρηση της άρθρωσης του ισχίου για όσο το δυνατόν μακρότερο χρονικό διάστημα. Ασυμπτωματικές βλάβες της μηριαίας κεφαλής σε ποσοστό < 15%, μπορούν να αντιμετωπισθούν συντηρητικά με αποφόρτιση, αναλγητικά, χρήση διφωσφονικών.

Μηριαίες κεφαλές με προσβολή 15 – 30% πρέπει να αντιμετωπίζονται χειρουργικά με διατήρηση της μηριαίας κεφαλής (οστεοτομίες, αποσυμπίεση μέσω τρυπανισμών, χρήση αγγειούμενης περόνης). Μετά την κατάρρευση της μηριαίας κεφαλής και σε ηλικιωμένους συμπτωματικούς ασθενείς, η ολική αρθροπλαστική ισχίου αποτελεί τη θεραπεία εκλογής.

Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Αντώνιος Πέττας γνωρίζει εν τω βάθει τις παθήσεις του κάτω άκρου, εφαρμόζοντας τις πιο σύγχρονες μεθόδους για την αντιμετώπισή τους. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την οστεονέκρωση μηριαίας κεφαλής.