ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Τι είναι η νόσος Freiberg;
Η νόσος του Freiberg είναι μια σπάνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από έμφρακτο και κάταγμα της κεφαλής του μεταταρσίου. Η συχνότερη ηλικία έναρξης των συμπτωμάτων είναι στη δεύτερη δεκαετία της ζωής. Οι ασθενείς συνήθως παρουσιάζουν πόνο εντοπισμένο στην προσβεβλημένη μεταταρσιοφαλαγγική άρθρωση. Τις περισσότερες φορές αναφέρεται ιστορικό τραυματισμού στο πόδι, όμως σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται ο πόνος να μην οφείλεται σε προφανή τραυματισμό. Το περπάτημα χωρίς παπούτσια ή με ψηλά τακούνια συχνά επιδεινώνει τα συμπτώματα καθώς αυξάνεται η πίεση στις κεφαλές των μεταταρσίων.
Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου Freiberg;
Τα συμπτώματα της νόσου Freiberg συνήθως περιλαμβάνουν ένα μόνο μετατάρσιο ενώ αμφοτερόπλευρη εντόπιση εντοπίζεται σε λιγότερο από το 10% των περιπτώσεων. Το δεύτερο μετατάρσιο επηρεάζεται συχνότερα, περιλαμβάνοντας περίπου τα δύο τρίτα όλων των περιπτώσεων, ενώ το τρίτο μετατάρσιο εμπλέκεται σε ποσοστό περίπου 27%.
Τι αποκαλύπτει η κλινική εξέταση;
Η κλινική εξέταση της προσβεβλημένης μεταταρσιοφαλαγγικής άρθρωσης αποκαλύπτει γενικά συλλογή υγρού και οίδημα γύρω από την άρθρωση. Αυτό το οίδημα απεικονίζεται συχνά ως απώλεια του φυσιολογικού περιγράμματος των εκτεινόντων τενόντων των δακτύλων. Η μεταταρσιοφαλαγγική άρθρωση είναι ευαίσθητη στην ψηλάφηση και το εύρος κίνησης συχνά μειώνεται. Ο πόνος σε γενικές γραμμές μειώνεται γρήγορα καθώς η ψηλάφηση πραγματοποιείται μακριά από την άρθρωση. Ενδεχομένως να υπάρχει ψηλαφητός κριγμός με την παθητική κίνηση άρθρωσης ανάλογα με τη βαρύτητα των εκφυλιστικών αλλοιώσεων. Καθώς εξελίσσεται η πορεία της νόσου, μπορεί να αναπτυχθεί παραμόρφωση που να μοιάζει με γαμψοδακτυλία.
Ποια είναι η διαδικασία της διάγνωσης για τη νόσο Freiberg;
Η τυπική ακτινογραφική αξιολόγηση κρίνεται αναγκαία και πραγματοποιείται με πρόσθια, πλάγια και λοξή ακτινογραφία του άκρου ποδός. Στα αρχικά στάδια της νόσου, συνήθως εντός 3 έως 6 εβδομάδων από την έναρξη των συμπτωμάτων, οι αρθρώσεις και οι οστικές δομές μπορεί να φαίνονται φυσιολογικές εκτός από την ήπια διεύρυνση του μεσάρθριου χώρου. Καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, παρατηρείται επιπέδωση της κεφαλής του μεταταρσίου και αυξημένη πυκνότητα του υποχόνδριου οστού. Οι προσθιοπίσθιες ακτινογραφίες μπορεί να μην αναδεικνύουν αξιοσημείωτες βλάβες στα πρώιμα στάδια της νόσου, αλλά η επιπέδωση της κεφαλής του μεταταρσίου μπορεί να φαίνεται στις λοξές προβολές. Με την πάροδο του χρόνου, τα πρόσθετα ευρήματα περιλαμβάνουν ελεύθερα σωμάτια στην άρθρωση, προοδευτική στένωση του μεσάρθριου χώρου και σκλήρυνση της κεφαλής του μεταταρσίου. Σε πιο ήπιες ή ασαφείς περιπτώσεις, η μαγνητική τομογραφία μπορεί να είναι χρήσιμη για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Πώς θεραπεύεται η νόσος Freiberg;
Συντηρητική θεραπεία
Ο εξειδικευμένος ορθοπαιδικός χειρουργός υποστηρίζει πως η συντηρητική αντιμετώπιση πρέπει να είναι η πρώτη γραμμή θεραπείας ανεξάρτητα από τη βαρύτητα της νόσου κατά τη στιγμή της παρουσίασης. Οι στρατηγικές για τη συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνουν:
- Τη χρήση από του στόματος αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
- Την αποφυγή της δραστηριότητας υψηλής ενέργειας (όπως το τρέξιμο και το άλμα)
- Την τροποποίηση των παπουτσιών. Η χρήση ενός παπουτσιού με σκληρή σόλα μπορεί να είναι χρήσιμη για την αποφόρτιση των μεταταρσίων κατά τη βάδιση.
Εναλλακτικά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν κηδεμόνες αποφόρτισης μεταταρσίων για την ανακούφιση της πίεσης κάτω από τις κεφαλές των μεταταρσίων. Σε οξείες παρουσιάσεις με πιο έντονο πόνο, ενδείκνυται η ακινητοποίηση με μπότα ή νάρθηκα για έως και 6 εβδομάδες.
Χειρουργική θεραπεία
Οι χειρουργικές τεχνικές διαχωρίζονται σε:
- Επεμβάσεις διατήρησης
- Επεμβάσεις αντικατάστασης.
Αν και πολλές μελέτες περιγράφουν καλά αποτελέσματα με πολλές τεχνικές, δεν υπάρχουν προς το παρόν καθορισμένες οδηγίες για τη θεραπεία. Γενικά, προτιμάται ο χειρουργικός καθαρισμός με οστεοτομία του μεταταρσίου για πιο αρχικά στάδια της νόσου και ο χειρουργικός καθαρισμός με αρθροπλαστική για πιο προχωρημένα στάδια της νόσου.
Ο ορθοπαιδικός χειρούργος, Δρ. Αντώνιος Πέττας, ήταν υπεύθυνος για τα χειρουργεία του άκρου ποδός και ποδοκνημικής στο Νοσοκομείο Norrtälje Στοκχόλμης. Έχει πολυετή εμπειρία, με μεγάλο ποσοστό επιτυχίας επεμβάσεων. Επικοινωνήστε μαζί του για μια έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
